Zihnimiz çok kuvvetli ve esnektir, bunu yararımıza kullanmak ise bizim elimizde. Araştırmalar, zihniyet değişimlerinin performans, mutluluk ve hatta fiziksel sağlıkta olağanüstü gelişmeler sağlayabileceğini ortaya koymuştur. Zihinlerimizi belli bir amaç etrafında eğitebilir ve ilerlemenin arkasındaki güç olarak bize yardımcı olmasını sağlayabiliriz. Zihnimizi eğitmek bize iş performansı, akademik başarı, esenlik hali, tatmin duygusu olarak geri dönecektir.

Zihniyet Nedir?

Zihniyet düşüncelerimiz ve gerçekler arasındaki filtredir. Bu filtre, karşılaştığımız durumlara karşı algımızı, yorumumuzu, hissettiklerimizi ve sonuçta davranışımızı etkiler. Kısaca tutumumuzu oluşturur bu nedenle çok önemlidir.

Zihniyet etki ve tepki arasında süreci çözen bir “de-coder” görevi görür. Kendinizi ve dünyayı nasıl gördüğünüzü ve göreceğinizi şekillendirir. Bu nedenle herhangi bir duruma verdiğimiz tepki zihniyetimizden kaynaklanır.

Mevcut zihniyetimizi geliştirmemize sebep olan şeyler ise geçmiş deneyimlerimizdir. Geçmişte yaşadıklarımız ve bunlardan öğrendiklerimiz bizim kontrolümüzde olmamakla birlikte, hala değiştirilebilirdir. Bu nedenle sizi korkutan, belli şeyleri yapmaktan alıkoyan bir zihniyete sahipseniz, bunu taşımak zorunda değilsiniz.

Herhangi fiziki bir tehdit unsuru bulunmadığı sürece konuşmaktan, öne çıkmaktan, bir davranışı sergilemekten, iletişim kurmaktan ya da fikir belirtmekten çekiniyorsanız, kısaca kendinize güvenmediğiniz anlar yaşıyorsanız, bu mevcut zihniyetinizin sizi korkutmasından kaynaklanıyordur. Bunu değiştirmek ve sizin yararınıza çalışacak şekilde düzenlemek her zaman mümkün.

Zihniyet Türleri

A. Sabit Zihniyet (Fixed Mindset)

Hedeflerini performans üzerine kurar. Başarısızlık veya çok denemek zorunda kalmak bir aptallık halidir. Performans odaklı olduğu için stres seviyesi sürekli yüksektir. Genel olarak özgüvensiz hissetme eğilimine sahiptir. Sonuç alamazsa bırakmaya yakındır ve bu nedenle potansiyelini tam olarak gerçekleştiremez.

Örnek Söylemler:
“Karşılaştığım bir zorluk başarılı olup olmadığımı gösteren bir testtir.”
“Cevabı zaten bilmeli ve performansımı gösterebilmeliydim.”
“İşleri halletmem için yeteneğimi etkileyen kontrolümün ötesinde birçok faktör var.”
“Her şeyin plana göre gitmesini tercih ederim.”

B. Üretken Zihniyet

Hedeflerini öğrenmek üzerine kurar ve süreci değerlendirir. Yeni şeyler denemekten korkmaz fakat istediklerini “şimdilik” yapamayabilir. Efor sarf etmek gelişimin bir parçasıdır. Potansiyelini tam anlamıyla gerçekleştirebilir.  

Örnek Söylemler:
“İstediğim her şeyi öğrenebilirim. Zorluklar ve hatalar gelişmem için bir fırsattır.”
“Her zaman yeni şeyler öğrenebilirim.”
“İşleri halletmem için yeteneğime güveniyor ve geliştirebileceğimi biliyorum.”
“Geleceğin ne getireceğini bilemem, başarılı olmak için plan yaparım ama merakımı ve karar esnekliğimi korurum.”

Zihniyet Nasıl Değiştirilir?

Değişebileceğine olan inanç, değişimin anahtarıdır. Bu nedenle motivasyon sözleri ya da güne pozitif başlangıç rutinleri klişe gibi gözükse de bilinçaltında çalışır ve siz farkında olmasanız bile işe yarar.

Bunun yanında daha kalıcı bir değişikliği istiyorsanız, kendinizle ilgili farkındalık seviyenizi artırmanız önemlidir. Yakın zamanda yaptığınız davranışların nelerden kaynaklandığına dair farkındalık sağlamak sonraki davranışlarınızda benzer tetiklenmeler yaşamanızı önler ve farklı bir davranış sergileyebilmeniz için size fırsat verir. Farklı davranmayı seçtiğimiz sürece ilerleyen zamanlarda bu otomatik bir davranışa dönüşür.

Ve değişime başlarken karşılaştığınız zor durumlarda kendinize şu soruları sorun;

– Karşılaştığım bu durum benim için nasıl bir fırsat sağlayabilir?
– Bu zorluğun bana öğrettiklerini ne şekilde kullanabilirim?
– Yeni bir şey öğrenmenin mücadelesini aşarsam, bu beni nerelere götürebilir?*
– Arzuladığım duruma ulaşmak için atabileceğim en küçük adım nedir?
– Bu zorluğu aşma konusunda çözümün bir parçası nasıl olabilirim?
– Bu zorluğu aştığım durumda, beni daha büyük bir fırsata götürebilir mi?

…

Üretken Zihniyet Geliştirmek